Uprava Vijeća Evrope za ljudska prava traži od Srbije da što prije donese zakon o nestalim bebama, s obzirom na to da se pred Evropskim sudom za ljudska prava pojavio veliki broj predmeta s oznakom „sumnje na krađu djece“. Usvajanje ovog zakona čeka se i u Bosni i Hercegovini, gdje više od stotinu porodica sumnja na krađu beba u porodilištima.
Prema ranijim podacima Evropskog suda u Strazburu, u ove dvije zemlje zabilježeno je 600 slučajeva. Iz udruženja roditelja izašli su s alarmantnim podatkom: U BiH i Srbiji nestalo je oko 10.000 novorođenčadi!
Drama Dragice i Gorana Plauca, koji ne odustaju od potrage za svojim blizancima rođenim 1993. u Tuzli, poznata je javnosti. Njihova borba još traje. Prema pokazateljima udruženja, bebe su prodavane za 15.000 do 45.000 eura.
Tuđe ime
- Apeliramo da se što prije poduzmu koraci ka usvajanju zakona koji zapravo predstavlja razradu onoga što podrazumijeva provođenje presude Evropskog suda za ljudska prava, kako bi porodice saznale sudbinu svojih nestalih beba - poručio je Kristofer Poirel (Christopher), direktor Uprave za ljudska prava Vijeća Evrope.
Jagoda Savić, predsjednica Udruženja roditelja teško bolesne djece BiH, kaže da je ovo druga zemlja u regionu po broju djece kojoj se po rođenju gubi svaki trag.
- Pomagala sam nekim majkama iz Srbije koje su tražile svoje bebe. Radeći po tim prijavama, uspjela sam otkriti jedan mehanizam po kojem bebe kradu. Beba koja se ukrade u porodilištu, nakon "smrti" se provede kroz procedure propisane zakonom. Najprije se upisuje u matičnu knjigu rođenih, a nakon toga u matičnu knjigu umrlih. Onda se pojavi druga "majka" koja tu istu bebu zdravu i ukradenu od biološke majke, upiše kao svoju, da joj svoje prezime i tako se identitetu ukradene bebe gubi svaki trag. Ona nastavlja da živi pod tuđim imenom – kaže Savić.
Ona dodaje da biološki roditelji ne dobiju tijelo svog djeteta.
- Jednom bračnom paru u bolnici su rekli da nisu željeli da se oni potresaju slikom umrle bebe. Drugi bračni par dobio je informaciju na kojem je mjestu beba sahranjena, ali je na spisku sahranjenih u pokopnom društvu nije bilo. Odakle bolnici pravo da "sahranjuje" tuđe dijete, a da ne pita roditelje. Bolnica ima zakonsko pravo da sahrani umrlu bebu samo ako se roditelji ne jave u bolnicu da preuzmu tijelo – pojašnjava Savić.
Saučesnici u krađi
Navodi da, kako bi ovaj sistem funkcionirao, moraju postojati saučesnici u krađi beba. Prvi saučesnik je ljekar koji izdaje potvrdu o smrti bebe i koji upisuje uzrok smrti. Taj isti saučesnik mora izdati i dozvolu za sahranu umrle bebe. Oba dokumenta su fiktivna. Drugi je onaj koji dostavlja podatke matičnom uredu i traži upis smrti. Ovi se upisi, prema zakonum vrše samo na osnovu nečijeg zahtjeva, bilo da je u pitanju roditelj ili službeno lice. Treći saučesnik može, a ne mora, biti sam matičar koji upisuje podatke. Ako je dokumentacija o smrti nepotpuna, a izvrši se upis u knjigu umrlih, onda odgovornost ima isključivo matičar.
Priče o ukopu nedokazive
Većina roditelja smatra da su djeca žrtve organizirane kriminalne grupe u kojoj učestvuje medicinsko osoblje iz BiH i Srbije. Bebe prodaju u inozemstvo, uglavnom u Italiju.
- Zbog nekih nestalih beba obilazila sam bolnice u kojima su rođene, gdje su mi rekli da na groblju Trnovac postoji dio koji je namijenjen za bacanje abortirane djece i umrlih beba. Rekli su i da se kosti beba vrlo brzo raspadaju i da nakon nekog vremena više ne postoje dokazi da je tu ikad pokopan leš. Tako da priča o ukopu često ostaje nedokaziva – kaže Savić.
Kada je Dragica Plauc konačno dobila izvode iz matične knjige rođenih pitala je: „A ko je dao ime mojoj djeci kad ja nisam?"